Eerst het geheel, daarna het detail. Als je een tafereel begint te te schetsen in potlood, dan beginnen veel mensen snel met een bepaald detail in te vullen en daaraan volgend detail vast te knopen weer een volgend detail en zo de hele tekening in te vullen. Kunstenaars hebben daar een term voor, het is niet een altijd positieve term, het wordt ‘breien’ genoemd.
Het aan elkaar breien van verschillende details, het ene detail en dan het volgende detail en dan zo voort, totdat je een geheel hebt. Maar als je steeds focust op een detail dan is je blikveld gericht op dat ene detail en niet op de verhouding, de relatie met andere details. dus de verhoudingen van de proporties van een detail die zich verhouden tot het andere detail uit het oog.
Layout
Maak eerst een ‘lay-out’ van je tafereel. Voor dit schilderij ging ik eerst uit van een vierkant schilderdoek dat ik nog had staan. Vandaar dat de foto ook aangepast is op het vierkante formaat. Ik ga eerst het hele tafereel in kaart brengen in een grote layouten de onderdelen van het tafereel schetsmatig een plek geven. Dat kan op een hele losse manier. Dit kan ook vrij snel als je eenmaal die grote lay-out hebt staan dan kun je binnen die layout weer andere onderdelen een plek geven. Alles krijgt op die manier zijn juiste plek en de juiste verhoudingen van de proporties worden op deze manier makkelijker gevonden.
alles kan op een schetsmatige manier waardoor je steeds kunt blijven schuiven met onderdelen van de tekening. Je kunt dingen verplaatsen, je kunt dingen weglaten, je kunt misschien iets toevoegen en dit op een speelse manier. Schetsen is brainstormen op papier.
De beste schilderijen ontstaan vaak vanuit schetsen. Je ziet ook dat grote meesters van enorme verbeteringen aanbrengen in hun werk tijdens het schilderen. Door het schetsen krijg je die ‘luchtige’ werkwijze die experimenteren mogelijk maakt.
schetsen is brainstormen op papier
met schetsen kun je dingen onderzoeken en daar leer je het meeste van. Schetsen hebben een charme op zich, het losse, spontane werken, met zoeklijntjes en kleine foutjes..
Steeds verbeteringen aanbrengen
Elke volgende sessie dat je aan je schilderij werkt breng je verbeteringen aan. Je werkt aan de vlakverdeling en je verbetert fouten. Ondertussen blijf je werken aan een aantal dingen:
• de verhoudingen
• de juiste vorm van een object of persoon
• de licht/donker indeling van het hele tafereel.
• geleidelijk breng je ook steeds meer kleur aan.
• contrasten
Terwijl je steeds naar het geheel blijft kijken. Begrijp dat dat geheel je compositie is. Binnen die compositie kun je bepaalde delen meer contrast geven en andere delen minder contrast. Door licht/donker, door kleur, door vaag/scherp en zo zijn er nog meer mogelijkheden.
Contrasten
Datgene wat veel contrast heeft trekt de aandacht. Het is goed om één punt in je compositie te hebben dat het meeste aandacht vraagt. Dat ene punt van aandacht t als het ware de hele compositie bij elkaar.